“Vua tôm” Minh Phú bước vào cuộc giải cứu chính mình

Sau nhiều năm giữ vị thế dẫn đầu ngành tôm xuất khẩu Việt Nam, Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú (UPCoM: MPC), doanh nghiệp được ví von là "vua tôm" đang phải đối mặt với một trong những thời điểm khó khăn nhất trong lịch sử doanh nghiệp. Không còn là những bản báo cáo hàng trăm tỷ đồng, năm 2024 đánh dấu lần thứ hai liên tiếp Minh Phú báo lỗ với hơn 190 tỷ đồng.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, Minh Phú thừa nhận đã đưa ra một quyết định được xem như "chấp nhận đau để đổi lấy sống".

Trong giai đoạn khó khăn, một bước ngoặt đã được vạch ra. Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, Minh Phú thừa nhận đã đưa ra một quyết định được xem như "chấp nhận đau để đổi lấy sống".

Thua lỗ vì tồn kho

Ngược về 5 năm về trước, giai đoạn 2020-2021 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát, Thủy sản Minh Phú đối mặt với tình trạng hàng tồn kho tăng mạnh. Cụ thể, hàng tồn kho của công ty tính đến cuối năm 2021 đạt 4.461 tỷ đồng, tăng 47% so với cùng kỳ.

Nguyên nhân là do chuỗi cung ứng toàn cầu đứt gãy, cước vận tải biển tăng vọt và thiếu container khiến hàng hóa không thể xuất khẩu kịp thời. Trong khi đó, các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản đồng loạt giảm cầu vì nhà hàng đóng cửa, khiến lượng hàng tích trữ ngày càng phình to.

Trong nước, các biện pháp giãn cách xã hội và mô hình "3 tại chỗ" cũng làm chậm quá trình sản xuất, lưu chuyển hàng hóa. Ngoài ra, đặc thù ngành tôm với kế hoạch sản xuất dài hạn khiến Minh Phú không thể linh hoạt điều chỉnh sản lượng ngay khi thị trường giảm cầu, dẫn tới tồn kho tăng nhanh.

Đến năm 2023, hàng tồn kho tôm thành phẩm của công ty từng lên tới hơn 20.000 tấn, tức hàng nghìn tỷ đồng bị "đóng băng" trong hệ thống kho lạnh. Song song với đó, sự suy giảm nhu cầu toàn cầu sau đại dịch, cùng với cạnh tranh khốc liệt từ các thị trường như Ecuador, Ấn Độ và Indonesia, càng đẩy Minh Phú vào thế khó.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, Tổng Giám đốc Tập đoàn Minh Phú Lê Văn Quang cho biết trong giai đoạn 2023-2024, công ty phải giải quyết khối lượng hàng tồn kho rất lớn hậu đại dịch khiến kết quả kinh doanh bị thua lỗ.

Trong bối cảnh đó, Minh Phú buộc phải tái chế và xuất bán toàn bộ dù chịu mức lỗ 3-5 USD/kg (tương đương 72.000-120.000 đồng). Đến cuối năm 2024, tồn kho của công ty đã giảm còn 10.300 tấn. Sang năm 2025, lượng hàng cũ tại Minh Phú Cà Mau đã được giải quyết dứt điểm trong tháng 1 và 2, còn tại Minh Phú Hậu Giang đến ngày 10/4 mới xong.

Có thể lãi tối thiểu 100 tỷ đồng/tháng

Sau khi "rũ bùn", Minh Phú không giấu giếm tham vọng vực dậy mạnh mẽ. Tất cả được thể hiện thông qua kế hoạch kinh doanh năm 2025 của công ty.

Theo đó, Minh Phú đặt mục tiêu sản lượng tôm thành phẩm dự kiến đạt 60.000 tấn, doanh thu mục tiêu lên tới 15.667 tỷ đồng và đặc biệt là lợi nhuận sau thuế kỳ vọng 997 tỷ đồng.

Thực tế, quý I/2025, doanh thu thuần của công ty đạt 2.847 tỷ đồng, tăng 3,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi trừ các chi phí, lợi nhuận sau thuế của Minh Phú trong quý I/2025 đạt 17,7 tỷ đồng, tăng mạnh 143% so với cùng kỳ năm trước.

Dù kết quả kinh doanh tăng trưởng nhưng nếu so với mục tiêu đề ra, chắc chắn Thủy sản Minh Phú sẽ còn nhiều việc cần làm để tiệm cận mục tiêu gần 1.000 tỷ đồng.

Tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2025, Minh Phú cho biết, để cạnh tranh với tôm giá rẻ đến từ Ecuador, Ấn Độ, sản xuất tôm Việt Nam không có con đường nào khác ngoài phải tăng sản xuất hàng giá trị gia tăng, càng chế biến sâu càng có lợi nhuận tốt.

Điều này lại cần rất nhiều công nhân, dẫn đến thiếu lao động nghiêm trọng, hiện Minh Phú tuyển mạnh nhưng vẫn chưa đáp ứng nhu cầu. Tại Cà Mau, việc tuyển công nhân đã thuận lợi hơn. Nhưng ở Hậu Giang, cạnh tranh lao động rất gay gắt với các nhà máy da giày, dệt may.

Công ty cũng sẽ đẩy mạnh tự động hóa để giảm nhân công, đến hiện tại các dây chuyền tự động hóa dần có kết quả nhưng vẫn còn khó khăn, dự kiến đến 2026 mới giải quyết trọn vẹn bài toán công nhân để tăng hiệu quả kinh doanh.

Tổng Giám đốc Lê Văn Quang cũng cho biết, kết quả hiện tại khá khả quan. Từ tháng 6 trở đi, doanh nghiệp có thể ghi nhận lợi nhuận tối thiểu 100 tỷ đồng mỗi tháng. Nếu vấn đề nhân công được giải quyết, việc đạt lợi nhuận 150 tỷ đồng/tháng là hoàn toàn trong tầm tay.

Tổng Giám đốc Lê Văn Quang: Minh Phú có thể lãi ít nhất 100 tỷ đồng/tháng từ tháng 6

Về hoạt động bán hàng, đối với thị trường Mỹ, lãnh đạo Minh Phú khẳng định doanh nghiệp đã thoát hoàn toàn thuế chống bán phá giá từ năm 2016. Tuy nhiên, nguy cơ vướng các loại thuế khác như thuế đối ứng hoặc chống trợ cấp vẫn hiện hữu.

Trong khi đó, tỉ trọng đóng góp của thị trường trong nước cho tổng doanh thu vẫn rất khiêm tốn, chỉ khoảng 0,5%. Nguyên nhân chính là khó cạnh tranh với các sản phẩm giá rẻ, chất lượng kém. Tuy nhiên, Minh Phú vẫn sẽ duy trì hoạt động bán nội địa nhằm đa dạng hóa và giữ sự hiện diện thương hiệu, chờ khi các quy định về an toàn thực phẩm được siết chặt hơn.

Bên cạnh đó, nhân sự cấp cao của công ty cũng có sự thay đổi đáng chú ý. Bà Lê Thị Dịu Minh, con gái ông Lê Văn Quang, đồng thời là Phó Tổng giám đốc được bầu bổ sung vào Hội đồng quản trị với tỉ lệ đồng thuận tuyệt đối.