Chân dung tỷ phú vừa soán ngôi người giàu nhất Nhật Bản

Ông Masayoshi Son, tỷ phú 68 tuổi, vừa vượt Tadashi Yanai để thành người giàu nhất Nhật Bản sau cú bứt phá của cổ phiếu SoftBank. Ảnh: Reuters.

Tài sản ròng của tỷ phú Masayoshi Son đã tăng 248% trong năm nay, lên khoảng 55,1 tỷ USD, xếp thứ 31 thế giới, phản ánh tham vọng “đặt SoftBank vào trung tâm làn sóng AI toàn cầu”, theo Bloomberg Billionaire Index.

Khối tài sản tăng mạnh kể trên cũng giúp vị tỷ phú công nghệ 68 tuổi soán ngôi ông Tadashi Yanai, Chủ tịch Fast Retailing - công ty mẹ của Uniqlo, để trở thành người giàu nhất Nhật Bản. Theo thống kê của Bloomberg Billionaire Index ông chủ hãng thời trang Uniqlo hiện xếp thứ 32 trong danh sách tỷ phú thế giới, cũng với khối tài sản xấp xỉ 55,1 tỷ USD.

Từ một nhà phân phối phần mềm ở thập niên 1980, Son định hướng SoftBank thành tập đoàn đa ngành trải rộng từ viễn thông, thanh toán số đến đầu tư công nghệ. Cú “hóa rồng” mới nhất được dẫn dắt bởi niềm tin rằng AI sẽ là hạ tầng hạt nhân của nền kinh tế số.

Tỷ phú Son công khai định vị SoftBank như một “proxy” của chi tiêu hạ tầng AI: thay vì tự sản xuất chip hay xây ứng dụng tiêu dùng, ông gom cổ phần, liên minh và vốn, để kết nối cả chuỗi cung ứng từ bán dẫn, trung tâm dữ liệu, robot đến các nền tảng ứng dụng. Nắm giữ khoảng 1/3 cổ phần SoftBank, mọi nhịp tăng của mã cổ phiếu này trên sàn chứng khoán Tokyo đều trực tiếp khuếch đại tài sản ròng của vị tỷ phú.

Chuyến thăm Tokyo mới đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạo ra cú hích cho các doanh nghiệp muốn mở dự án tại Mỹ. Cùng lúc, các trụ cột trong hệ sinh thái của tỷ phú Masayoshi Son tiếp tục vững vàng khi Arm Holdings trở thành đối tượng hưởng lợi trực tiếp từ nhu cầu CPU/GPU/accelerator và các mối liên hệ với OpenAI.

Vì vậy khi nhà đầu tư tìm “đại diện” cho câu chuyện AI ở châu Á, SoftBank trở thành đối tác nổi bật với các ưu điểm. Cổ phiếu SoftBank không chỉ là câu chuyện thuần túy về tài chính mà còn là thước đo niềm tin vào chu kỳ đầu tư AI nhiều năm tới.

Softbank đang đầu tư mạnh vào lĩnh vực robotics với mục tiêu trở thành "gã khổng lồ" AI của xứ sở mặt trời mọc. Ảnh: Nikkei Asia.

"Kiềng ba chân" then chốt của vị tỷ phú giàu nhất Nhật Bản với hạ tầng AI bao gồm kế hoạch 30 tỷ USD cùng OpenAI, sáng kiến 500 tỷ USD phát triển trung tâm dữ liệu và hạ tầng liên quan tại Mỹ, hợp tác cùng OpenAI, Oracle và quỹ MGX của Abu Dhabi cùng ý tưởng phối hợp với TSMC cho một “siêu tổ hợp” AI - robot ở Arizona.

Điểm chung của các dự án này nằm ở quy mô "khủng" khi quy tụ các đối tác trụ cột và giải mã các "điểm nghẽn" về điện, đất, chip, mạng, làm mát, chuỗi cung ứng.

Thay vì chỉ thực hiện từng dự án đơn lẻ, Son tiến hành theo từng cụm tổ hợp tài chính và công nghệ để tập trung vào mục tiêu chính là trung tâm dữ liệu AI. Ở đó, mỗi đồng chi phí vốn kéo theo dòng doanh thu dài hạn từ thuê máy, dịch vụ đám mây, và nhu cầu nâng cấp phần cứng liên tục. Nếu thành công, SoftBank không chỉ hưởng phần gia tăng của tài sản tài chính, mà còn đặt mình vào vị thế thiết yếu của kỷ nguyên AI.

Tỷ phú Masayoshi Son không phải kẻ sinh ra đã ở vạch đích. Tài sản của ông biến chuyển liên tục: bùng nổ ở đỉnh của thời @ rồi lại xuống dốc không phanh, trỗi dậy trở lại nhờ lần đặt niềm tin sớm vào Alibaba và được củng cố bằng sự độc quyền iPhone nhiều năm tại Nhật Bản. Rồi khối tài sản đó lại chao đảo trước đợt siết công nghệ của Trung Quốc.

Chính những trải nghiệm thăng trầm này giúp ông chấp nhận rủi ro để bản thân đón đầu đòn bẩy chu kỳ mới.

Lần này, Son không lao vào siêu ứng dụng hay tiêu dùng đại chúng, mà đặt cược vào thứ khó nhằn mà cần thiết là hạ tầng và chuỗi cung ứng AI. Dĩ nhiên, rủi ro không hề nhỏ khi định giá AI luôn ở mức cao chót vót, tiến độ thi công trung tâm dữ liệu phụ thuộc vào các yếu tố như điện, đất hay quy trình thủ tục, chuỗi cung ứng chip khan hiếm...

Nhưng nếu bài toán “công suất tính toán” thực sự là mỏ vàng của kỷ nguyên số, tỷ phú Masayoshi Son có thể tạo nên lịch sử. Ảnh hưởng của ông không dừng lại ở con số vài chục tỷ USD tài sản, mà ở khả năng buộc thị trường theo vòng lèo lái của con tàu AI mà ông đang chỉ huy.