Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025 sáng 6/6, Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) trình cổ đông thông qua việc hủy bỏ phương án phát hành ESOP năm 2023, thay vào đó là đề xuất phát hành 12 triệu cổ phiếu thưởng cho người lao động.
"Với HAGL, những ai theo dõi lâu sẽ biết công ty xuất phát thế nào, đã khó khăn ra sao và hồi phục như hiện nay. Vậy tại sao có việc xin 12 triệu cổ phiếu cho người lao động? Bản thân tôi suy nghĩ thế này, từ năm 2016 khi HAGL mất thanh khoản, chống chọi được đến hôm nay, đây là quá trình quyết liệt của cả tập thể, không của riêng ai", ông Đức chia sẻ.
Lãnh đạo HAGL khẳng định vai trò của đội ngũ cán bộ, công nhân tại nông trường – những người theo ông "còn khó tìm hơn cả Giám đốc ngân hàng".
Bầu Đức lý giải: "Để tìm được một Giám đốc ngân hàng, công ty chứng khoán ở TP.HCM tôi cho là không khó. Nhưng để tìm một Giám đốc nông trường tôi cho là cực kỳ khó. Họ vừa phải có trình độ, vừa chấp nhận hy sinh – sống ở vùng sâu vùng xa, cả ngày không có một chiếc xe, xa gia đình, vợ con, mỗi năm chỉ về một lần".
Chủ tịch HAGL cũng kể lại thời điểm khó khăn 2016–2017, khi công ty nợ lương tới 5 tháng, nhưng đội ngũ cốt cán vẫn gắn bó. "Nếu hôm nay cổ đông không thông qua, thì tôi cũng bỏ tiền túi tôi để cho người lao động. Không có những người này 10 năm qua, HAGL đã không còn", ông nói.
Ngoài yếu tố tri ân, việc phát hành cổ phiếu thưởng cũng là biện pháp giữ nhân sự trong bối cảnh cạnh tranh nguồn lực ngành nông nghiệp ngày càng quyết liệt. "Chiến lược 5 năm tới, HAGL cũng rất cần những con người này. Ngành nông nghiệp đang được quan tâm đầu tư và có tình trạng lôi kéo người lao động giữa các công ty đang diễn ra rất gay gắt", ông Đức nói.
Mỏi mắt tìm người tàiLời than "tìm giám đốc nông trường khó hơn giám đốc ngân hàng" của bầu Đức cũng phản ánh tình trạng thiếu hụt lao động chất lượng cao.
Phát biểu tại Hội nghị thường niên năm 2025 của Tổ chức Hợp tác Nông dân châu Á (AFGC) tại Việt Nam, đại diện Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhận định: "Lao động trong nông nghiệp không hẳn là thiếu, nhưng lao động chất lượng cao thì lại vô cùng khan hiếm."
Thực tế này không chỉ diễn ra ở Việt Nam. Tại Nhật Bản, tình trạng thiếu hụt nhân lực khiến nhiều nhà máy, dây chuyền sơ chế – chế biến nông sản phải hoạt động cầm chừng hoặc ngừng sản xuất, trong khi tỷ lệ dân số già hóa ngày càng cao.
Ông Norikazu Toma, Giám đốc điều hành JA Zenchu Japan, cho biết trong 20 năm qua, số lượng nông dân nước này đã giảm một nửa, chỉ còn khoảng 1,1 triệu người, tương đương chưa đến 1% dân số. Đáng chú ý, nhóm nông dân trên 65 tuổi chiếm tới 71,7% tổng số lao động ngành, tăng 17,8% so với hai thập kỷ trước.
Tại Philippines, theo ông Raul Q. Montemayor, Giám đốc quốc gia Liên đoàn Nông dân Tự do (FFF) và Liên đoàn HTX Nông dân Tự do (FFFC), lực lượng lao động trong nông nghiệp và thủy sản cũng đã giảm xuống còn 10,7 triệu người vào cuối năm 2024, chỉ chiếm 21,3% tổng lực lượng lao động.
Những con số này cho thấy bức tranh chung về sự suy giảm lao động nông nghiệp và thách thức trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, không chỉ của Việt Nam mà còn là vấn đề mang tính toàn cầu.
