Lần đầu tiên Việt Nam có sàn giao dịch thương mại điện tử B2B xanh

Lễ ra mắt sàn giao dịch thương mại điện tử B2B xanh đầu tiên tại Việt Nam. Ảnh: SGGP.

Sáng 1/7, Báo Sài Gòn Giải Phóng phối hợp cùng UBND TP.HCM, Công ty cổ phần Công nghệ Arobid và các đơn vị đồng hành tổ chức Diễn đàn Thương mại Xanh 2025.

Trong đó, tâm điểm là lễ ra mắt sàn giao dịch thương mại điện tử B2B xanh đầu tiên tại Việt Nam - EcoHub ecohub.arobid.com và triển lãm số 3D EcoHub XPO với chủ đề “No-Carbon City”.

Doanh nghiệp xanh hóa chuỗi cung ứng, có thêm lợi thế cạnh tranh

Tại sự kiện, Thứ trưởng Công Thương Phan Thị Thắng cho biết Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử (TMĐT) quốc gia giai đoạn 2026-2030 của Bộ trưởng Công Thương đặt ra các mục tiêu cụ thể đến năm 2030 về định hướng phát triển xanh, tuần hoàn.

Thứ trưởng Công Thương Phan Thị Thắng phát biểu tại sự kiện. Ảnh: SGGP.

Trong đó, tỷ lệ sản phẩm sử dụng bao bì nhựa giảm xuống còn tối đa 45%; tỷ lệ sản phẩm sử dụng bao bì là chất liệu có thể tái chế đạt 50%; tỷ lệ doanh nghiệp ứng dụng năng lượng sạch trong logistics đạt ít nhất 40%; tỷ lệ doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn chuỗi cung ứng xanh đạt tối thiểu 50%.

Do đó, Thứ trưởng nhận định sàn giao dịch B2B xanh là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp xanh hóa chuỗi cung ứng một cách dễ dàng, có khả năng kết nối rộng rãi với nhiều ưu thế vượt trội so với phương thức giao dịch truyền thống.

"Điều này sẽ giúp cộng đồng doanh nghiệp có thêm lợi thế cạnh tranh khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu theo hướng phát thải carbon thấp và tăng trưởng xanh", Thứ trưởng Thắng nói.

Trong thời gian tới, Thứ trưởng Công Thương đề nghị tiếp tục hoàn thiện các thể chế, tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành; hoàn thiện hành lang pháp lý và quy định về phát triển thương mại xanh, bền vững trong từng lĩnh vực; tăng cường các chính sách phát triển thuận lợi nhất cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh.

Tăng cường ứng dụng công nghệ số trong quản lý, sản xuất, áp dụng công nghệ IoT và AI nhằm tối ưu hóa quy trình, giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng nguồn năng lượng sạch trong sản xuất và tăng khả năng dự báo, phục vụ phát triển xanh, bền vững.

Đề xuất các chương trình hỗ trợ cụ thể để doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tham gia các sàn thương mại điện tử B2B xanh.

Thứ trưởng cũng yêu cầu thúc đẩy các mô hình liên kết chuỗi cung ứng nội địa, khuyến khích các doanh nghiệp đầu tàu dẫn dắt, hỗ trợ các nhà cung cấp nhỏ hơn trong hệ sinh thái cùng "xanh hóa", từ đó giảm "dấu chân carbon".

Còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM (HUBA) kỳ vọng sàn giao dịch thương mại điện tử B2B sẽ trở thành sân chơi uy tín để các doanh nghiệp tham gia, đặc biệt có ý nghĩa trong thời điểm Nhà nước đang đẩy mạnh chống hàng gian, hàng giả.

"Tìm kiếm các sản phẩm xanh là điều mà doanh nghiệp Việt Nam và thế giới đều rất coi trọng. Trên sàn này có chia thành các lĩnh vực ngành nghề, với đầy đủ thông tin, đã chuyển đổi xanh, đạt các tiêu chuẩn xanh", ông Hòa nhấn mạnh.

Chủ tịch HUBA Nguyễn Ngọc Hòa (bìa phải). Ảnh: SGGP.

Theo ông, các doanh nghiệp đã đầu tư vào chuyển đổi xanh có thể tham gia để giới thiệu quá trình chuyển đổi với khách hàng.

Bên cạnh đó, điều làm ông Hòa trăn trở là nguồn vốn cho các doanh nghiệp muốn chuyển đổi xanh. Ông cho biết HUBA đã kết nối với HFIC để các doanh nghiệp có thể được hỗ trợ nguồn tài chính để đầu tư chuyển đổi.

"Đại bộ phận doanh nghiệp là quy mô nhỏ và vừa. Do đó, họ là đối tượng rất cần được cung cấp các giải pháp vừa túi tiền với nhiều lựa chọn. Chẳng hạn, giải pháp dùng chung để chia sẻ kinh phí, trả góp, thuê hàng năm...", ông Hòa đề xuất.

Ông Lâm Quốc Thanh, Tổng giám đốc SATRA cho biết đơn vị từng dự kiến tổ chức sàn giao dịch thịt heo tại chợ đầu mối Bình Điền. Do đó, doanh nghiệp mong muốn khi tham gia sàn giao dich TMĐT B2B, sản phẩm phải có kiểm chứng về chất lượng, an toàn; cần có cam kết, giao dịch thanh toán trên sàn và hạn chế hoạt động giao dịch không bị quá tải trong trường hợp có quá nhiều doanh nghiệp cùng tham gia.

Ông Lương Nguyễn Xuân Vũ, Chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nhân Sài Gòn, đơn vị hỗ trợ cho 300 doanh nghiệp tham gia sàn EcoHub, phản ánh việc đầu tư sản xuất xanh có thể là một gánh nặng với doanh nghiệp bởi phải gánh thêm các chi phí.

Ông Lương Nguyễn Xuân Vũ, Chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nhân Sài Gòn chia sẻ nhiều khó khăn mà doanh nghiệp sẽ gặp phải khi chuyển đổi xanh. Ảnh: SGGP.

Theo ông Vũ, về lý thuyết, doanh nghiệp có thể tăng giá bán để bù đắp chi phí nhưng đây là lựa chọn không dễ dàng bởi việc tăng giá có thể khiến sản phẩm mất tính cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp phải chấp nhận giảm lợi nhuận trong thời gian ngắn hạn.

Đáng chú ý, nguồn nhân lực vận hành sản xuất xanh còn thiếu và khó. Ngoài ra, vị này còn cho biết áp lực trong chuỗi cung ứng ngày càng lớn, đòi hỏi các nhà cung ứng cũng phải xanh, khiến doanh nghiệp gặp khó ngay từ khâu đầu vào.

Ông Vũ đưa ra một loạt đề xuất nhằm thúc đẩy sản xuất xanh như Nhà nước cần thành lập quỹ tín dụng xanh với nguồn vốn lớn, liên kết với hệ thống ngân hàng và bắt buộc các ngân hàng phân bổ một tỷ lệ nhất định cho lĩnh vực này; có chính sách ưu đãi thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất xanh; trong đầu tư công, Nhà nước nên ưu tiên mua sản phẩm từ các doanh nghiệp xanh...

"Thủ phủ" xi măng Saburi - nơi Thái Lan chọn triển khai mô hình thành phố Low Carbon đầu tiên của nước này.

Tại sự kiện, ông Charoenchai Chaliewkriengkrai, Giám đốc Kinh doanh Tập đoàn SCG (Thái Lan) kiêm Chủ tịch Liên đoàn Công nghiệp tỉnh Saraburi đã chia sẻ về kinh nghiệm thúc đẩy chuyển đổi xanh với mô hình "Saraburi Sandbox" - thành phố Low Carbon. Mô hình tập trung vào năng lượng sạch và kinh tế tuần hoàn, hướng tới phát thải ròng bằng 0.

Với cam kết đạt Net Zero vào năm 2065, Thái Lan đã chọn Saraburi làm địa phương thử nghiệm, xây dựng lộ trình giảm phát thải phù hợp với đặc thù của địa phương. Bởi tỉnh này sản xuất 80% lượng xi măng của cả nước.

Ông Charoenchai Chaliewkriengkrai nhấn mạnh quá trình chuyển đổi này cần sự phối hợp tổng thể giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương, chứ không chỉ dựa vào nỗ lực riêng lẻ từ khu vực tư nhân.

Hiện, SCG đã đầu tư khoảng 6 tỷ USD vào Việt Nam, với hơn 16.000 nhân viên. Ông Charoenchai kêu gọi sự hợp tác đa bên - từ Chính phủ, khu vực tư nhân đến người dân - để cùng nhau xây dựng Việt Nam cũng như Đông Nam Á có một tương lai xanh, bền vững.