Công ty Cổ phần Tập đoàn Hà Đô (HoSE: HDG) mới đây đã công bố báo cáo kiểm toán năm 2024, qua đó gây chú ý với việc lợi nhuận "bốc hơi" hàng trăm tỷ đồng.
Cụ thể, dù các khoản doanh thu thuần, doanh thu tài chính gần như không có chênh lệch so với báo cáo tự lập thì lợi nhuận sau thuế của Hà Đô sụt giảm mạnh từ 753 tỷ đồng xuống chỉ còn hơn 447 tỷ đồng, tương ứng giảm 306 tỷ đồng.
Nguyên nhân dẫn đến sự thay đổi trên là bởi chi phí quản lý doanh nghiệp của Hà Đô tăng thêm 93 tỷ đồng và đặc biệt là chi phí khác tăng 223 tỷ đồng sau kiểm toán. Đặc biệt, khoản mục chi phí dự phòng ngắn hạn phải trả ghi nhận đột biến với giá trị 209 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ không ghi nhận khoản này.
Giải trình về việc lợi nhuận đi lùi, Hà Đô cho biết liên quan đến Dự án Điện mặt trời Hồng Phong 4.
Cụ thể, dự án Điện mặt trời Hồng Phong 4 do Công ty Hà Đô Bình Thuận - công ty con của Hà Đô đang sở hữu có địa chỉ tại thôn Thanh Thịnh, xã Hồng Phong, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận và đã được cấp Quyết đinh Chủ trương Đầu tư số 1665 bởi Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Bình Thuận ngày 29/6/018.
Dự án của Công ty Hà Đô Bình Thuận là một trong số các dự án được đề cập trong Thông báo kết luận thanh tra số 3116 ngày 25/12/2023 của Thanh tra Chính phủ về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh.
Để giải quyết các nội dung được nêu trong thông báo này, Bộ Công Thương đã có Báo cáo số 321về triển khai Nghị quyết của Chính phủ về chủ trương, phương hướng tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo.
Trong đó, đối với các dự án đang được hưởng giá khuyến khích (FIT) có vi phạm do không đáp ứng đầy đủ điều kiện hưởng giả FIT thì không được hưởng giá FIT mà phải xác định lại giá mua bán điện theo quy định, thu hồi lại các khoản giá FIT ưu đãi đã được hưởng thông qua bù trừ thanh toán tiền mua điện.
Đồng thời, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang thực hiện rà soát lại các điều kiện hưởng cơ chế giá FIT với các chủ đầu tư dự án nhà máy điện mặt trời.
Theo đó, giá bán điện mà Hà Đô đang được áp dụng có thể bị ảnh hưởng. Tại ngày lập báo cáo tài chính hợp nhất, các cơ quan chức năng chưa đưa ra kết luận cuối cùng về hướng xử lý cho các vấn đề nêu trong Thông báo/Báo cáo nói trên.
Dựa trên tình trạng pháp lý của Dự án và thực tế thu hồi công nợ, Tập đoàn đã đánh giá và tạm ước tính ảnh hưởng có thể có đến tiền bán điện để ghi nhận dự phòng trên báo cáo tài chính hợp nhất, nhưng tại báo cáo kiểm toán con số này nhiều hơn tạm ước của Tập đoàn. Điều này đã khiến lợi nhuận của Hà Đô thay đổi sau khi kiểm toán.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang thực hiện rà soát lại các điều kiện hưởng cơ chế giá FIT với các chủ đầu tư dự án nhà máy điện mặt trời.
Bên cạnh Hồng Phong 4, báo cáo kiểm toán cũng phân tích về Dự án Điện mặt trời Infra 1 do Công ty Surya - công ty con của Hà Đô sở hữu.
Dự án này được công nhận vận hành điện thương mại từ năm 2020 và được chấp thuận nghiệm thu vào năm 2023, hiện cũng thuộc diện rà soát của Tập đoàn Điện lực Việt Nam về việc áp dụng cơ chế giá FIT. Tuy nhiên, Hà Đô cho biết chưa có kết luận chính thức và chưa thể đánh giá tác động tài chính.
Mới đây, Công ty Chứng khoán VNDirect cũng đã nêu đánh giá về tình hình kinh doanh của Hà Đô trong thời gian tới.
Dù dự báo doanh nghiệp sẽ hưởng lợi từ BĐS phục hồi và thủy điện khởi sắc, nhưng VNDirect dự báo công ty vẫn phải đối mặt thách thức từ sai phạm tại dự án điện mặt trời Hồng Phong 4.
