Báo cáo được công bố vào ngày 14/10 bởi bởi liên minh FutuRaM chỉ ra rằng: “Mỏ rác thải điện tử đô thị” của châu Âu hiện chứa 1 triệu tấn nguyên liệu thô quan trọng (CRM) mỗi năm. Các chuyên gia dự đoán, nó có thể mang lại lợi ích cho công nghệ xanh, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và quốc phòng hiện đại.
Kết quả này cung cấp dữ liệu toàn diện nhất từ trước đến nay về luồng thiết bị điện và điện tử (EEE) từ khi bán ra đến khi hết vòng đời trên khắp khu vực EU27+4 (EU, Vương quốc Anh, Thụy Sĩ, Iceland và Na Uy). Trên khắp châu Âu, hàng triệu tấn thiết bị bị loại bỏ đang chứng tỏ là một trong những nguồn tài nguyên quý giá nhất chưa được khai thác của lục địa này. Chúng chủ yếu là các nguyên tố đất hiếm trong nam châm và bột huỳnh quang..
Bà Jessika Roswall, Ủy viên EU về Môi trường, Khả năng phục hồi của Nước và Nền kinh tế Tuần hoàn Cạnh tranh, cho biết: “Châu Âu phụ thuộc vào các nước thứ ba về hơn 90% nguyên liệu thô quan trọng, nhưng chỉ tái chế một số ít trong số đó ở mức 1%. Chúng ta cần một sự thay đổi thực sự về tư duy trong cách Châu Âu thu gom, tháo dỡ và xử lý khối lượng rác thải điện tử đang ngày càng gia tăng nhanh chóng này thành một nguồn tài nguyên mới”.
“Những gián đoạn thương mại, từ nhiều lý do khác nhau, phơi bày điểm yếu của châu Âu. Tái chế vừa là một yêu cầu cấp thiết về môi trường, vừa là một chiến lược quan trọng”, Roswall nói thêm.
Một núi vật liệu
Chỉ riêng trong năm 2022, châu Âu đã tạo ra con số khổng lồ 10,7 triệu tấn rác thải điện tử – tương đương khoảng 20kg/người. Trong đó, 54% được quản lý đúng với quy định, 46% (5,0 triệu tấn) đã biến mất vào các kênh không tuân thủ, bao gồm bãi chôn lấp, lò đốt hoặc phế liệu kim loại hỗn hợp. Điều này dẫn đến tổn thất đáng kể về vật liệu có giá trị.
Từ rác thải điện tử được xử lý theo đúng quy định, người ta đã thu hồi được khoảng 400.000 tấn CRM. Nó bao gồm một lượng lớn đồng (162.000 tấn), nhôm (207.000 tấn), silic (12.000 tấn), vonfram (1.000 tấn) và paladi (2 tấn).
Tuy nhiên, gần 100.000 tấn vật liệu có giá trị vẫn bị thất thoát thông qua các hệ thống tái chế hiện tại.
Báo cáo dự đoán rằng tổng khối lượng chất thải từ thiết bị điện và điện tử (WEEE) có thể tăng lên từ 12,5 đến 19 triệu tấn mỗi năm vào năm 2050. Đồng thời, CRM dự kiến sẽ tăng lên 1,2 và 1,9 triệu tấn mỗi năm. Về khả năng phục hồi, con số này sẽ đạt hơn 1,5 triệu tấn CRM mỗi năm vào năm 2050.
Pascal Leroy, Tổng giám đốc Diễn đàn Thiết bị điện và điện tử thải loại (WEEE) có trụ sở tại Brussels, cho biết: "Thật khó để tưởng tượng nền văn minh hiện đại nếu không có các nguyên liệu thô quan trọng".
“Nếu không có chúng, chúng ta không thể chế tạo pin, tua-bin, chip và cáp, những thứ làm nền tảng cho tương lai xanh và kỹ thuật số của châu Âu. Bằng cách khai thác rác thải điện tử, người châu Âu có cơ hội to lớn để xây dựng chuỗi cung ứng tuần hoàn của riêng mình, giảm thiểu rủi ro trước những cú sốc toàn cầu và đảm bảo nền tảng cho tương lai của chúng ta”, Leroy nói thêm.
Tấm pin quang điện - sự lựa chọn hàng đầu
Loại rác thải điện tử tăng trưởng nhanh nhất vào năm 2050 dự kiến sẽ là tấm pin quang điện, tăng vọt từ 150.000 tấn vào năm 2022 lên tới 2,2 triệu tấn. Con số này là minh chứng cho nhu cầu về các giải pháp tái chế tiên tiến để thu hồi silicon, bạc và các kim loại quý hiếm cần thiết cho quá trình chuyển đổi năng lượng của Châu Âu.
Các danh mục quan trọng, như thiết bị lớn (máy giặt) và thiết bị nhỏ, cũng sẽ có mức tăng trưởng đáng kể. Châu Âu đặt mục tiêu thúc đẩy việc thu hồi các nguyên liệu thô quan trọng từ rác thải điện tử thông qua chiến lược năm mũi nhọn.
Mục đích của chương trình là tăng tỷ lệ thu gom để đồng thời thu gom được nhiều rác thải điện tử tuân thủ hơn, đảm bảo các sản phẩm được thiết kế để dễ dàng tháo rời và nhắm mục tiêu chiến lược vào các thành phần giàu vật liệu nhất để chiết xuất vật liệu. Hơn nữa, Châu Âu hy vọng sẽ tăng năng lực tái chế tiên tiến và sử dụng chính sách để điều chỉnh các ưu đãi tài chính phù hợp với mục tiêu phục hồi.
Kees Baldé, Chuyên gia khoa học cấp cao tại UNITAR SCYCLE, cho biết: "Rác thải điện tử của châu Âu không phải là rác thải, mà là nguồn tài nguyên trị giá hàng tỷ euro đang chờ được khai thác".
Nhà nghiên cứu chính cho biết thêm: "Mỗi kilôgam chúng tôi thu hồi được và bất kỳ thiết bị nào chúng tôi sửa chữa đều củng cố nền kinh tế, giảm sự phụ thuộc và tạo ra việc làm mới".
Những phát hiện này sẽ trực tiếp cung cấp thông tin cho khuôn khổ chính sách đang phát triển của Châu Âu, bao gồm Đạo luật Nguyên liệu thô quan trọng, Đạo luật Kinh tế tuần hoàn sắp tới và các bản sửa đổi đối với Chỉ thị WEEE (chính sách và luật của EU về rác thải thiết bị điện và điện tử).
